Rehabilitacja po operacji łokcia tenisisty

Łokieć tenisisty, czyli zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, jest zespołem dolegliwości bólowych i czynnościowych tkanek znajdujących się w bocznej okolicy stawu łokciowego i po zewnętrznej stronie przedramienia. Spowodowany jest on procesem degeneracyjnym zachodzącym w przyczepach ścięgnistych do kości mięśni prostowników, głównie m. prostownika wspólnego palców lub prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka. Mięśnie te współuczestniczą w ruchu zgięcia grzbietowego nadgarstka i supinacji (rotacji zewnętrznej) przedramienia. Dlatego wykonywanie przede wszystkich tych ruchów jest w łokciu tenisisty najbardziej problematyczne. Może pojawiać się ból, promieniujący wzdłuż przedramienia nawet do nadgarstka, IV i V palca dłoni, a w późniejszej fazie, wyraźne osłabienie mięśniowe.

Wg dr E.M.Hay z University of Manchester w Wielkiej Brytanii, 90% przypadków łokcia tenisisty da się wyleczyć nieoperacyjnie. Lecz pozostaje 10%, na które farmakoterapia i fizjoterapia nie działają, więc muszą być poddane leczeniu operacyjnemu.Celem zabiegu jest uwolnienie mięśni zajętych procesem degeneracyjnym. W trakcie operacji lekarz może usunąć fragmenty ścięgna, wydłużyć go oraz oczyścić nadkłykieć boczny ze zmian zwyrodnieniowych lub nawiercić go w celu pobudzenia procesów regeneracyjnych.

Po zabiegu niektórzy lekarze zalecają krótkie, ok.tygodniowe unieruchomienie kończyny pozwalające na uspokojenie się tkanek po operacji, zmniejszenie ich obrzęku i bólu. Następnie zalecane jest zgłoszenie się do rehabilitanta, który pod kontrolą lekarską poprowadzi dalsze leczenie.

 Rehabilitacja po operacji łokcia tenisisty

Łokieć tenisisty nie jest tylko problemem samego łokcia. Wynika zazwyczaj z zaburzeń w funkcjonowaniu całego łańcucha biokinematycznego, czyli wielu części ciała. Aby je naprawić, należy wyłapać tzw. najsłabsze ogniwa, a następnie skorygować i wzmocnić ich pracę.

Istnieje program rehabilitacji opracowany przez Lexington Sports Medicine Center, amerykańską klinikę zajmującą się m.in.rehabilitacją tenisistów. Składa się on z 3 faz:

1. Faza ostra (0 – 4 tydzień po zabiegu), której celem jest zmniejszenie pooperacyjnego bólu i stanu zapalnego. W domu można obkładać miejsce operowane zimnymi kompresami oraz przyjmować zalecone przez lekarza leki przeciwbólowe. W celu zmniejszenia obrzęku rehabilitant może zastosować plastry Kinesiology Tape. W bezbolesnym zakresie odtwarzany jest możliwy zakres ruchomości, aby zapobiec przykurczom i zanikom mięśniowym. Wykonywana jest delikatna terapia tkanek, polegająca na masażu napiętych mięśni i mobilizacji okolic blizny. Rehabilitant może skupić się reedukacji kontroli i stabilizacji łopatki, która w bardzo dużej mierze odpowiada za funkcjonowanie całej kończyny górnej. Oraz na zwiększeniu mobilności pleców i stawów obręczy barkowej. Mięśnie objęte zabiegiem operacyjnym mogą być aktywowane za pomocą ćwiczeń izometrycznych (napięcia, ale bez zmiany długości mięśnia).
2. Faza odtworzenia (1 – 3 miesiąc po zabiegu). Korygowane są wzorce ruchowe kończyny górnej, wzmacniane są jej mięśnie i odzyskiwany jest pełen zakres ruchu. Wprowadzane są ćwiczenia koncentryczne (przybliżenie przyczepów mięśniowych), ekscentryczne (wydłużenie przyczepów mięśniowych) i izotoniczne (ze stałym oporem zewnętrznym). Odbudowuje się u pacjenta tzw. propriocepcję, czyli czucie głębokie, wszystkich stawów kończyny górnej. Tak aby umiał on odróżnić siłę napięcia potrzebną np.w trakcie uderzenia rakiety tenisowej w piłkę czy przy użytkowaniu narzędzi w pracy. Dalej aktywowane są inne części ciała (plecy, miednica) oraz wzmacniana jest wytrzymałość tlenowa (szczególnie ważna u sportowców)
3. Faza wzmocnienia (3 do 6 miesiąc po zabiegu). Kiedy pacjent uzyska pełen bezbolesny zakres ruchu w stawie łokciowym i ramiennym można przejść do ćwiczeń wzmacniających siłę, wytrzymałość i kontrolę nerwowo mięśniową kończyny górnej. Kontynuowane i utrudniane są ćwiczenia z poprzedniego okresu, pacjent jest przygotowywany do aktywności fizycznej, do której ma wrócić.

 Czas rehabilitacji trwa od 4 do 6 miesięcy. Pacjent może wrócić do aktywności fizycznej i treningów jeśli ma pełen, bezbolesny zakres ruchu we wszystkich stawach obręczy barkowej i kończyny górnej oraz odzyskał niemal taką samą siłę i wytrzymałość mięśniową jaką ma w ręce przeciwnej.

Źródło: artromedical, activemotionphysio